Gemert-Bakel

Intensieve veehouderij, volksgezondheid en milieu.

De huidige ontwikkeling van de intensieve veehouderij vormt een niet meer weg te denken risico voor de volksgezondheid in Nederland en vooral in Oost-Brabant, dus ook de gemeente Gemert-Bakel. Uit diverse onderzoeken is gebleken wat de gevolgen voor de volksgezondheid kunnen zijn. Naast de enorme overlast zien we o.a. zoönose, Q-koorts, hepatitis E, bacteriële resistentie, fijnstof, geurbelasting. Al jarenlang is de SP- afdeling Gemert-Bakel bezig met dit thema op de politieke agenda te houden en de komende tijd willen we het nog prominenter onder de aandacht brengen.

De SP Gemert-Bakel gaat in onze gemeente voor duurzame veehouderij, een kleinere veestapel en meer dierenwelzijn!

De SP Gemert-Bakel benadrukt dat alle betrokkenen bij de veehouderij (bank, boer, adviseur, dierenarts, diervoederleverancier etc.), de hele keten van dier tot winkel, de verantwoordelijke overheden (landelijk, provinciaal en lokaal de gemeente) en niet te vergeten de consument, die goedkoop vlees wil, een aandeel hebben in de ontstane situatie.

We zullen toe moeten naar bedrijven die een minder grote ecologische voetprint achterlaten. Dat vergt veel innovatie en creatief denkwerk van de agrarische sector. Uiteraard kunnen bedrijven die net miljoenen hebben geïnvesteerd in grotere schuren, dat niet op vandaag of morgen realiseren (investeringen terugdraaien). Maar we kunnen wel elk bedrijf, die een nieuwe stap in zijn ontwikkeling moet zetten hierop wijzen, zodat de richting daadwerkelijk vanaf dat moment de goede kant opgaat.

In 2003 gaf toenmalig CDA landbouwminister Cees Veerman al aan dat het fout ging: “We importeren voer, exporteren varkens en houden de rommel hier. Dat systeem is vastgelopen”. Om diezelfde reden pleitte voormalig Rabobank topman Herman Wijffels twee jaar eerder (2001) al voor: “een sterke krimp van het aantal varkens en kippen en van de veevoederindustrie”. Nu veertien jaar later weten vooral de buren van de grote stallen haarfijn aan te geven hoe hun dagelijks leven door de bulkveehouderij wordt verziekt:

“Branderige ogen, zere kelen, hoesten, benauwdheid en hoofdpijn vanwege de sterke luchtverontreiniging. Stank die overal doorheen dringt en was die je bijvoorbeeld niet meer buiten kunt drogen. Meer en meer vrachtwagens, die een gevaar vormen voor onze kinderen op de smalle wegen. Ze rijden de wegen kapot en maken ons ’s morgens al heel vroeg wakker. En dan nog de extra uitstoot van fijnstof vanuit dit vrachtverkeer. Het uitzicht wordt verpest door al die grote stallen. Al met al raakt men enorm gestrest van al die overlast.”

Intussen behoort onze gemeente tot een van de dichtstbevolkte veehouderijgebieden van Europa, met alle nadelige gevolgen van dien. Er is een enorm mestoverschot en daardoor de grootschalige mestfraude. De grond kan hier al de mest niet meer opnemen, waardoor deze doorsijpelt naar het grondwater, dat daardoor niet meer gebruikt kan worden als drinkwater (sommige pompstations voor drinkwater worden al gesloten). De fijnstof (met chemische bestanddelen en endotoxines) die de veehouderij produceert vervuilt onze lucht enorm. Nederland heeft de slechtste kwaliteit bodem en water van de EU en de lucht op sommige plekken in de gemeente Gemert-Bakel is erger vervuild dan die van een industriestad als Eindhoven. Allerlei ziektes (Q-koorts, longontsteking, zoönose en dragerschap MRSA) liggen permanent op de loer en drijven de kosten voor volksgezondheid enorm op.

En intussen is de groei van de veestapel nog steeds niet tot stilstand gebracht. De politiek luistert meer naar de ZLTO en de vee-industrie dan naar mensen als Veerman, Wijffels en andere deskundigen (RIVM en GGD) die al aan de alarmbel hebben getrokken.

De gemeente, de politiek, de sector( de boer) en de burger moeten hun verantwoordelijkheid nemen ten opzichte van de samenleving. In plaats van de problemen bij hun oorsprong aan te pakken (teveel vee in een dichtbevolkt land), zoekt men naar technische oplossingen als luchtwassers en de laatste tijd ook mestvergisters. Deze geven de indruk dat sommige problemen van de bulkveehouderij (lees: vee-industrie) onder controle gehouden kunnen worden. Het aantal bedrijven neemt misschien wel af maar het totaal aantal varkens en vooral kippen neemt toe.

De afgelopen jaren heeft de SP Gemert-Bakel meerdere keren de aandacht gevraagd voor de gevolgen van de huidige situatie in sommige buurten en het toekomstige gevaar van nog grotere stallen en nog meer vee in onze groene gemeente.

In Gemert-Bakel wonen naast zo’n 30.000 mensen ook nog 403.000 varkens, ruim 1.300.000 kippen, 4500 geiten, 28.600 koeien en 221.000 pelsdieren (bron: CBS 2016).

Je ziet de dieren niet, maar ze zijn er wel. Ze slijten hun armzalige korte leven in grote stallen in het buitengebied. De meeste dieren krijgen het daglicht nooit te zien. Veel plaats nemen de dieren niet in: ze leven dicht opeengepakt in de stallen in ons buitengebied.

Tot nu toe zijn echter de belangen van de veesector zo doorweven in de politiek in Gemert-Bakel, dat roepen vanaf de zijlijn geen enkele zin heeft. Niet het algemeen belang en de gezondheid van mens en dier wordt in de politiek in Gemert-Bakel nagestreefd en ook niet het belang van de gewone boer die met hart voor vee, land en natuur ons van gezond voedsel voorziet. Nee, men gaat voor de belangen van grote boeren, makelaars, voederindustrie en de vleesindustrie, die via goedbetaalde adviseurs en lobbyisten de partijen en daarmee de gemeente naar hun hand zetten.

De SP Gemert-Bakel maakt zich sterk voor de volgende punten:

• Samen met ondernemer/boer en burger, ondersteund door de gemeente Gemert-Bakel, de verantwoordelijkheid nemen daadwerkelijk te beginnen aan echte oplossing. De tijd van praten over we zijn bezig is voorbij. De oorzaak oplossen en geen symptoombestrijding.
• Het opnieuw ter discussie stellen van het bestemmingsplan buitengebied waarbij volksgezondheid centraal staat. Hiervoor moet de gemeente in gesprek gaan met de veehouders in Gemert-Bakel om de juiste invulling te geven aan een maatschappelijk verantwoorde veehouderij, gestoeld op de belangen van de gehele gemeenschap. Dit ook gezien de nieuwe omgevingswet die nu in voorbereiding is. Nu al handelen in geest van de nieuwe omgevingswet. Geurnormen niet zo maar verhogen om meer vee mogelijk te maken.
• Voorwaarden scheppen om te vermijden dat er grote mestvergisters of mestbewerkers in Gemert-Bakel komen.
• Uiterst actieve controle en handhaving van de afgesproken normen voor stank, geluid, luchtverontreiniging, erfbeplanting, lichtvervuiling, enz. Handhaving en controle is voor de SP Gemert-Bakel een zeer belangrijk punt.
• Verstrekte vergunningen dienen gecontroleerd en gehandhaafd te worden. Bij niet voldoen aan een vergunning dient de activiteit gestopt te worden. Efficiënte luchtwasserscontrole.
• Waar wettelijk mogelijk (zoals aan de hand van de nieuwe gezondheidsregels, dierenwelzijn regels en recente wetenschappelijke onderzoeken) proberen we die normen verder aan te scherpen in ieders belang. Hiervoor worden aanvragen scherper getoetst.
• Kansen grijpen en in gang zetten die leiden tot een forse krimp van de
  enorme lokale veestapel tot minimaal het niveau dat water, lucht, grond en mens
  in Gemert-Bakel niet hindert.
• Mestvergisters boven categorie 3 horen op een industrieterrein.
• Het dierenwelzijn is niet alleen van belang voor onze huisdieren, maar zeker ook voor de dieren in de veeteeltsector. De gemeente werkt hier actief aan mee.